د بریدونو لړۍ د جګړې د موسم پیل په نښه کوی.
افغان وتنس شپږ چاودنې چې د مارچ د ٢٧ مې تر اپریل ٦ مې پورې ترسره شوې وې تایید کړې دی.
پورته تصویر: مارک سترود.
په تیره اونۍ کې افغان وتنس پلټونکي د افغانستان په بیلابیلو ځایونو کې د چاودنو زیاتوالی په ګوته کړی دی
په پسرلي کې د بریدونو زیاتوالی د هغه څه سره سمون لري چې په دودیز ډول د جګړې موسم پیل ګڼل کیږي، کوم چې فکر کیږي د دریو عواملو په ترکیب کې رامینځته کیږي د کوکنارو کښت پای ته رسیږي، د هوا ښه والی او په ګاونډیو پاکستان کې په مدرسو کې رخصتۍ.
د مارچ ۲۷ مه لښکرګاه هلمند.
د مارچ په ۲۷ مه د ۱۱ بجو په شاوخوا کې د هلمند ولایت په لښکرګاه کې په اوله حوزه کې چاودنه وشوه، د ځایی چارواکو په باور موټر چلوونکی چاودیدونکی توکی لیږدول چې وچاودید او یو تن یې ټپی کر.
په لومړیو رپوټونو کې دا نه دی ویل شوی چې چاودنه قصدی وه او که یوه پیښه، خو د ټولنیزو رسنیو ګڼ شمېر حسابونه چې د طالبانو پر ضد ډلو پورې تړل شوی دي، ادعا کوی چې دا چاودنه د مقاومت د ځواکونو له خوا ترسره شوې ده، که څه هم دا څرګنده نه ده چې کوم یو، حسابونه د ملی اسلامی جبهی او د ازادګان د جبهی څخه د ادعاوو خبر ورکوی.
په خبرپاڼه کې ویل شوي چې برید د طالبانو یو موټر په نښه کړی، چې له امله یې دوه تنه ټپیان شوي او د طالبانو یو قوماندان مولوي حنظله وژل شوی دی، د افغان عیني شاهدانو پلټونکي وتوانیدل چې د چاودنې جغرافیه معلومه کړي، 31.575724, 64.359649, مګر د ادعا شوي تلفاتو یا مرتکبینو تصدیق کولو توان نلري.
د اپریل اوله، جبریل، هرات.
د اپریل په اوله د٥:۳۰ او٦:۴۰ ترمنځ ، د هرات په جيبریل ښار کې بمی برید وشو. جيبریل د هرات ښار ته نژدې یو ښار دی او د هزاره شیعه ګانو د ګڼ شمېر خلکو کور دی .افغان وتنس سروېکوونکو تایید کړه چې دا برید په لاندې برخو کې شوی دی: 34.367691, 62.145530
د تلفاتو په اړه څرګندونې بې پایله وې چې له څلورو څخه تر ۵۰ پورې د مرګ ژوبلې او ۲۵ څخه تر ۵۰ پورې د ټپی کېدا په اړه راپورونه ترلاسه شوی دی، وروسته د قربانیانو د نومونو نوملړ خپور شو چې په کې ۲۹ نومونه هم شامل وو، که څه هم په دې لیست کې د وژل شویو یا ټپی شویو ترمنځ توپیر نه دی شوی. د راپورونو څخه دا ممکنه ده چې لیست د مړه شوه وی.
وروسته د اسلامی دولت خراسان ولایت(داعش) د تلګرام د برید مسوولیت په غاړه واخیست او داسې یې څرګند کړل د خدای تعالی په بریالیتوب سره د خلافت سرتېرو پرون په هرات ښار کې په ۱۲ حوزه کې دوه چاودیدونکی وكړي چې په پایله کې یې له ۳۰ څخه زیات رفیدیان ووژل شول او ټپیان شول وچاودیدل، او الحمدلله.
د ایران د بهرنیو چارو وزیر حسین امیر عبدالهیان دغه برید په کلکه وغانده او پر طالبانو یې غږ وکړ چې په افغانستان کې د اقلیتونو د ساتنې لپاره امنیتي تدابیر ښه کړي، په ځانګړې توګه هغه کسان چې په تروریستي بریدونو کې په مکرر ډول په نښه کېږي لکه شیعه ګان.
٢ اپريل، ٣مه حوزه، كابل.
د اپریل په ٢ نیټه د ٤:٣٠ څخه تر ٥:٠٠ بجو پورې د کابل په ٣ مه حوزه کې یوه چاودنه وشوه، افغان وتنس پلټونکو چاودنه په لاندې همغږي کې تایید کړه: 34.529969, 69.120606. د راپور له مخې برید د طالبانو یو موټر په نښه کړ او وروسته د داعش او د ملي مقاومت جبهې لخوا ادعا شوې. د پخوانیو پیښو پر بنسټ، افغان وتنس به د داعش ادعا ډیر باوري ګڼي.
داعش په خپلو ټیلیګرام چینلونو کې ویلي: د خدای تعالی په بریا سره، د خلافت عسکرو د طالبانو د ملیشو په یوه موټر کې چاودیدونکي توکي وچول. مرتدين د کابل ښار په پنځمه حوزه کې، چې د فساد او په هغه کې د خلکو د وژلو او ټپي کولو لامل شو، الحمدلله.
طالب چارواکي وايي، چاودنه په سړک کې د ښخ کړل شوي ماين له امله شوې او دوه تنه يې ټپيان کړي دي.
٣ اپريل، اوله حوزه، كابل.
د اپریل په ٣ مه، د کابل په اوله حوزه کې د سراه شهزاده مارکېټ دننه، چې په کابل کې د پیسو د تبادلې تر ټولو لوی بازار دی، د یوې چاودنې راپور ورکړل شو. افغان وتنس تایید کړه چې چاودنه په لاندې همغږي کې شوې: 34.516749, 69.179867 ځايي بېړنيو غير دولتي مؤسسو په چاودنه کې د يو تن د وژل کېدو او ٥٩ نورو د ټپي کېدو خبر ورکړی، خو د کورنيو چارو وزارت يوازې درې کسان ټپيان کړي دي.
د کورنیو چارو وزارت خبر ورکړی، چې بریدګر د پیسو د تبادلې په بازار کې د پېرېدونکو د غلا په هڅه کې لاسي بم وغورځاوه. دافغان وتنس پلټونکي ونه توانیدل چې د پیښو دا نسخه تایید کړي.
د تبادلې په بازار کې هغه ادارې شاملې دي چې له طالبانو سره نږدې اړیکې لري، چې کیدای شي د طالبانو ضد ډلو لپاره یو احتمالي هدف وي. د انګلستان د بندیزونو د لیست له مخې، د حاجي خیرالله حاجي ستار پیسو تبادله د سراه شهزاده تبادلې بازار کې موقعیت لري. د حاجي خیرالله حاجي ستار د پیسو تبادله د ملګرو ملتونو او انګلستان د بندیزونو په لیست کې ده چې د طالبانو له مشرتابه سره یې په افغانستان کې د جنګیالیو د تمویل او عملیاتو لپاره سیمه ییزو قوماندانانو ته د پیسو په لیږد کې مرسته کړې ده.
د اپریل ۳مه، فیض آباد، بدخشان.
د اپریل په ٣ مه د بدخشان په فیض آباد کې د دوهمې چاودنې خبر ورکړل شو. د افغان وتنس پلټونکو برید په لاندې ځای کې تایید کړ: 37.116531, 70.573904. د معلوماتو له مخې چاودنه د سړک غاړې ماین له امله شوې ده. د جبهه مقاومت ملی ویاند صبغت الله احمدي ادعا کړې چې په برید کې د ولایت امنیه قومندان مولوي رشاد ټپي شوی او دوه ساتونکي یې وژل شوي دي.
د اپریل ۶،ډ پل خیشتي جومات، کابل.
د اپریل په شپږمه، د ماسپښین له١:٠٠ څخه تر ٢:٠٠ بجو پورې، د کابل په پل خشتي جومات کې د لمانځه پر مهال چاودنه وشوه. د راپورونو له مخې چاودنه د یوه کس له خوا شوې چې د عبادت کوونکو په ګڼه ګوڼه کې یې لاسي بم وغورځاوه. د معلوماتو له مخې په دغه برید کې د ۶ څخه تر ۱۱ پورې کسان ټپیان شول، خو د لیکلو تر وخته یې مرګ ژوبله نه ده اوښتې. د باختر دولتي خبري آژانس د کابل د امنيې قوماندانۍ وياند خالد ځدراڼ له خولې خبر راکړ چې دغه شکمن کس د طالبانو له خوا نيول شوى دى.
د افغان وتنس پلټونکو تایید کړه چې برید په دغهكوردناتو كي شوي:
د اپریل په 3 مه سرا ي شهزاده د تبادلې بازاربرید له ځای څخه نږدې 150 متره لیرې کې ترسره شوه.
د برید پړه تر لیکلو مهاله چا په غاړه نه ده اخیستې
د بریدونو لړۍ، د هغو بریدونو په شمول چې داعش یې ادعا کړې وه، یوازې څو اونۍ وروسته له هغې راځي چې د بهرنیو چارو وزارت سرپرست امیر خان متقي هڅه وکړه چې نړیوالې ټولنې ته ډاډ ورکړي چې داعش د طالبان په کنټرول کې دي او دوی به کوم ګواښ نه وي. ملي یا نړیوال امنیت ته. د طالبانو پر ضد عملیاتو کې د بریالیتوب د څرګندولو په موخه، هغه وویل چې داعش په تیرو څو میاشتو کې هیڅ بریالي بریدونه ندي ترسره کړي. په هرصورت، په افغانستان کې د ژمي په میاشتو کې د جګړو او نښتو کمیدل معمول دی.
د تیرې اونۍ پیښې ښیي چې ګواښ لاهم ریښتینی دی او احتمال لري چې بریدونه د پسرلي او دوبي په میاشتو کې بیا پیل شي. طالبانو ته امنیتي ګواښ یوازې د داعش له خوا نه دی راغلی، خو ملي مقاومت جبهې په راتلونکو میاشتو کې پر طالبانو د بریدونو د زیاتولو په اړه غږ پورته کوي.
د ملي مقاومت جبهې مشر، احمد مسعود تیره اونۍ وویل چې تر هغه چې طالبان "د خلکو د حکم او د ټولو لپاره د منلو وړ میکانیزم پر بنسټ یو حکومت جوړ نه کړي"، دملي مقاومت جبهې مبارزه به دوام ومومي. احتمالا، د دې اوږدمهاله ګواښ په تمه، د دفاع سرپرست وزیر، محمد یعقوب، د راپور له مخې د مارچ په پیل کې اعلان وکړ چې "هرڅوک" باید په سږني پسرلي کې په پنجشیر کې د ملي مقاومت جبهې په وړاندې جګړې ته چمتو شي.
د څو سرچینو په وینا، په پنجشیر کې د طالبانو شتون له هغه وخت راهیسې زیات شوی او ځواکونو یې دملي مقاومت جبهې په ځایونو کې د ځوابي بریدونو پیل کړی دی. د پنجشیر ولایت په حصارک او د بغلان ولایت په اندراب کې هم د ملي مقاومت جبهې او طالب ځواکونو ترمنځ د نښتو راپورونه ورکړل شوي دي.
د فوتیج د نشتوالي له امله،افغان وتنس د پلټونکي د لیکلو په وخت کې د دې نښتو تصدیق کولو توان نلري، مګر د وضعیت څارنې ته به دوام ورکړي، او د امکان په صورت کې به پیښې تصدیق کړي.
راپور وركونكي: افغان وتنس.